น.ส.3 เป็นหนังสือรับรองการทำประโยชน์ ซึ่งออกโดยเจ้าหน้าที่ที่ดินให้แก่ผู้ที่มีสิทธิครอบครองที่ดิน โดยน.ส.3 มีลักษณะเป็นเอกสารสิทธิที่แสดงการครอบครองที่ดินอย่างเปิดเผย ต่อเนื่อง และเป็นเวลานานติดต่อกันไม่น้อยกว่าสิบปี
การขอออกเป็นโฉนดจากน.ส.3 นั้น สามารถทำได้โดยเจ้าของที่ดินนำเอกสารหลักฐานต่างๆ ไปยื่นคำขอรังวัดออกโฉนดที่ดินต่อสำนักงานที่ดินท้องที่ที่ที่ดินตั้งอยู่
เอกสารหลักฐานที่ต้องยื่นประกอบคำขอรังวัดออกโฉนดที่ดิน ได้แก่
- น.ส.3
- สำเนาบัตรประจำตัวประชาชน และทะเบียนบ้านของเจ้าของที่ดิน
- แผนที่ระวางรูปถ่ายทางอากาศ (ร.ว.10 ก.)
- เอกสารการเสียภาษีบำรุงท้องที่
เมื่อเจ้าหน้าที่ที่ดินได้รับคำขอรังวัดออกโฉนดที่ดินแล้ว จะดำเนินการสอบสวนสิทธิและทำการรังวัดที่ดิน หากผลการสอบสวนสิทธิและผลการรังวัดที่ดินถูกต้อง เจ้าหน้าที่ที่ดินจะออกหนังสือรับรองการทำประโยชน์ (น.ส.3) ให้เป็นโฉนดที่ดิน (น.ส.4)
ระยะเวลาในการดำเนินการขอออกเป็นโฉนดจากน.ส.3 นั้น ขึ้นอยู่กับปริมาณงานของสำนักงานที่ดินและพื้นที่ของที่ดินที่จะดำเนินการรังวัด ซึ่งอาจใช้เวลาประมาณ 3-6 เดือน
ค่าธรรมเนียมในการขอออกเป็นโฉนดจากน.ส.3 นั้น เป็นไปตามระเบียบกระทรวงมหาดไทยว่าด้วยราคาประเมินทุนทรัพย์ที่ใช้เป็นฐานในการคำนวณค่าธรรมเนียมในการรังวัดที่ดิน พ.ศ. 2559
ทั้งนี้ เจ้าของที่ดินสามารถสอบถามรายละเอียดเพิ่มเติมเกี่ยวกับการขอออกเป็นโฉนดจากน.ส.3 ได้ที่สำนักงานที่ดินท้องที่ที่ที่ดินตั้งอยู่